“Het probleem binnen het onderwijs is niet het gebrek aan ideeën en oplossingen, het probleem is het gebrek aan lef.”
Door Ronald Wilk
Zelf voor de klas staan doet me realiseren dat ik mijn passie en talenten altijd al heb gehad. Er is maar één iemand nodig die in je gelooft om van je vuurtje een vlammenzee te maken. Dat roept bij mij de vraag op; ‘hoeveel inspirerende leerkrachten heb ik gehad?’ Hoeveel had jij er?
Of het nou gaat over onderwijs of welke vorm van organisatie dan ook; we focussen ons teveel op de dingen die we niet leuk vinden of waar we niet goed in zijn. 1 op de 7 werknemers in Nederland kampt met burn-out verschijnselen, binnen het onderwijs is dit zelfs 1 op de 5. Opmerkelijk is dat de meeste hiervan tussen de 20 en 30 jaar oud zijn. Dit zijn zomaar feitjes uit verschillende onderzoeken, maar wat zegt dit over ons functioneren?
Jeff Staes (2011) beschrijft dat twee op de tien medewerkers geëngageerd een organisatie binnenstapt met het gevoel om de boel te gaan veranderen. Meer dan de helft van de meeste organisaties bestaat daarentegen uit niet geëngageerde medewerkers, die doen wat de rest doet of doen wat ze gisteren deden. Hopelijk is dit niet herkenbaar..
Ik durf te zeggen dat verandering begint bij mensen die hardop vragen durven te stellen. Maar ook bij mensen die zich realiseren dat hun vrijheid binnen hun cirkel van invloed ligt. Om de kaders en verwachtingen te veranderen moet je ze eerst kunnen accepteren. Binnen mijn lesgeven zou dit bijvoorbeeld kunnen betekenen dat er ’s ochtends gewerkt wordt aan rekenen en taal (de verwachtingen) en dat er ’s middags gewerkt wordt aan zelfontwikkeling, waarbij reflecteren centraal staat en waarbij de mensen om je heen kritische vragen durven te stellen. Voor kinderen kunnen dat vragen zijn zoals ‘Waar ben je goed in?’ of ‘Wat vind je leuk?’. Voor volwassen kunnen dit vragen zijn zoals ‘Voel je je begrensd in je werk?’ of “Doe je überhaupt iets met je passie of talent?’.
“Authensiteit is geen woord maar het begint bij mensen die hardop vragen te durven te stellen.”
Misschien is de belangrijkste taak van een leerkracht wel het model zijn als mens. Daarom is het zo belangrijk dat leerkrachten zich continu blijven ontwikkelen. Tijdens een bijeenkomst waar ik aanwezig was, werd er gezegd dat leiding geven de vrijheid nemen is om je te ontwikkelen waardoor je voor anderen vrijheid schept om te ontwikkelen.
Niet leren maar ontwikkelen.
Je hoeft als leerkracht niet precies te weten hoe je jouw kinderen het beste kunt begeleiden bij hun passies en talenten. Zolang er maar vrijheid is om passie en talent bewust te ontwikkelen en er tijd wordt gemaakt om te reflecteren. Probeer een klimaat te scheppen waarin kinderen bewust zijn van elkaars kwaliteiten en deze kunnen inzetten.
Ook in teams zou er optimaal gebruik moeten worden gemaakt van elkaars kwaliteiten. Zo zou het mij tijd schelen als een IB-er aan de hand van een gesprek mijn groepsplannen opstelt (zij is daar immers beter in dan ik), tijd die ik weer kan gebruiken om bijvoorbeeld lessen te ontwikkelen. Waarom geeft een leerkracht, die ontzettend goed is in het geven van rekeninstructies, alleen rekeninstructies aan zijn eigen groep? Hetzelfde geldt voor muziek, sociaal- emotionele ontwikkeling, creativiteitsaanbod, etcetera. Waarom geven leerkrachten überhaupt nog zelf gymlessen terwijl er ontzettend veel gymdocenten zijn die gespecialiseerd zijn in hun vak.
Durf hardop vragen te stellen, durf je energie en focus te leggen op dat waar je goed in bent of wat je leuk vindt, durf los te laten en fouten te maken. Luister naar je intuïtie.
bron: Staes, J. (2011). Ik was een schaap. Leuven Schiedam: LannooCampus Scriptum.